Γράφουν οι μαθήτριες Ζέτα Παππά και Ευτυχία Χρυσάνθη (Β2)
Η τεχνητή νοημοσύνη έχει περάσει πλέον από τα εργαστήρια και τις ιστορίες επιστημονικής φαντασίας στην καθημερινή ζωή επηρεάζοντας έντονα και τον χώρο της εκπαίδευσης. Οι μαθητές έρχονται σε επαφή με εφαρμογές, που τους βοηθούν να οργανώνουν τη μελέτη τους, να λύνουν ασκήσεις, να παράγουν κείμενα ή ακόμη και να αποκτούν εξατομικευμένη εκπαιδευτική υποστήριξη. Αυτή η τεχνολογική επανάσταση δημιουργεί νέες δυνατότητες, αλλά ταυτόχρονα γεννά και ανησυχίες. Αποτελεί η τεχνητή νοημοσύνη πολύτιμο εργαλείο μάθησης ή απειλή για την ανάπτυξη των μαθητών;
Από τη μία πλευρά, η Τεχνητή Νοημοσύνη μπορεί να λειτουργήσει σαν σύμμαχος στη μαθησιακή διαδικασία. Προσφέρει άμεση πρόσβαση σε πληροφορίες, επιτρέπει την εξατομίκευση της διδασκαλίας ανάλογα με τον ρυθμό και τις ανάγκες κάθε μαθητή και βοηθά στη βελτίωση της κατανόησης δύσκολων εννοιών μέσω διαδραστικών εργαλείων. Επιπλέον, ενισχύει τη δημιουργικότητα, δίνει τη δυνατότητα για γρήγορη επίλυση αποριών και διευκολύνει την οργάνωση της μελέτης μειώνοντας το άγχος και την πίεση.
Ωστόσο, στην άλλη πλευρά του νομίσματος βρίσκονται οι κίνδυνοι. Η εξάρτηση από «έξυπνα» εργαλεία μπορεί να αποδυναμώσει την κριτική σκέψη, να μειώσει το ενδιαφέρον για προσωπική προσπάθεια και να δημιουργήσει μία ψευδαίσθηση γνώσης χωρίς την πραγματική κατανόηση. Επιπλέον, υπάρχουν προβληματισμοί σχετικά με την αξιοπιστία των πληροφοριών, την ιδιωτικότητα των δεδομένων και την πιθανή αντικατάσταση βασικών δεξιοτήτων, όπως η γραπτή έκφραση ή η μαθηματική σκέψη. Οι μαθητές, αντί να χρησιμοποιούν την τεχνολογία για να εξελιχθούν, κινδυνεύουν να περιοριστούν στην παθητική κατανάλωση έτοιμων απαντήσεων.
Η σωστή αξιοποίηση της Τεχνητή Νοημοσύνη απαιτεί ισορροπία και καθοδήγηση. Ο μαθητής του σήμερα πρέπει να μάθει όχι απλώς να χρησιμοποιεί τα τεχνολογικά εργαλεία, αλλά να τα χρησιμοποιεί υπεύθυνα και δημιουργικά. Η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να ενταχθεί στην εκπαιδευτική διαδικασία ως βοηθητικό μέσο, αλλά δεν μπορεί -και δεν πρέπει- να πάρει τη θέση της ανθρώπινης προσπάθειας, της προσωπικής ερμηνείας και της μαθησιακής εμπειρίας, που δίνει νόημα στη γνώση. Σε τελική ανάλυση, η τεχνητή νοημοσύνη δεν είναι ούτε κάτι απόλυτα καλό ούτε κάτι απόλυτα κακό. Το πώς θα επηρεάσει τη ζωή των μαθητών εξαρτάται από το πώς θα χρησιμοποιηθεί. Με υπεύθυνη στάση, σωστή καθοδήγηση από το σχολείο και στήριξη από την οικογένεια, μπορεί να μετατραπεί σε ισχυρό μέσο μάθησης και ανάπτυξης. Αντίθετα, χωρίς όρια και κριτική σκέψη, μπορεί να εξελιχθεί σε παράγοντα που αποδυναμώνει δεξιότητες και αλλοιώνει τη μαθησιακή διαδικασία. Άλλωστε, η έλλογη χρήση οποιουδήποτε πράγματος το καθιστά αξία, ενώ η ά-λογη… απ-αξία!
