-
Αρχική σελίδα
-
ΕΠΙΤΥΧΟΝΤΕΣ Α.Ε.Ι.
-
2016
-
Ελληνικά
-
Σχολεία
-
Αρσάκεια Θεσσαλονίκης
- Γυμνάσιο Θεσσαλονίκης
Μια ευχή για τα Χριστούγεννα 2017
Με την ευχή όλων μας «ουράνια χαρά»
να απλωθεί στη γη και στη ζωή μας
Οι μαθητές, οι καθηγητές και η διεύθυνση
του Αρσακείου Γυμνασίου Θεσσαλονίκης της Φ.Ε.
Χριστουγεννιάτικες συνομιλίες [νεογράφημα 12, editorial]
Κοντεύουν Χριστούγεννα· πολυαναμενόμενα για χίλιους διαφορετικούς λόγους από όλους μας, μικρούς και μεγάλους. Το άρωμά τους διατρέχει, με τον έναν ή τον άλλο τρόπο, ολόκληρο το δωδέκατο τεύχος του Νεογραφήματος. Για παράδειγμα, η «Σχολική Ζωή» είναι αφιερωμένη σε ένα Εικονογράφημα: μια συνομιλία μαθητών με το έργο τεσσάρων καλλιτεχνών, όλοι τους λίγο-πολύ... παράξενοι. Με μια παραξενιά, που παραδέχεται και μας την εκμυστηρεύεται ο ποιητής1:
Ήταν βέβαια πάντα λίγο παράξενος, έμενε στο διπλανό δωμάτιο,
όμως εκείνη τη νύχτα βγήκε στο δρόμο κρατώντας μια λάμπα
«Τι γυρεύεις;», του λέω. «Τη Θεοτόκο», μού λέει
–στην ακατάληπτη γλώσσα εκείνων που δίνουν νόημα σε μια εποχή.
Ο σπόρος της γνώσης και οι πρώτοι καρποί
Καλώς ορίσατε και πάλι στο Σχολείο μας!
Αγαπημένα μας παιδιά, αγαπητοί γονείς, καλώς ορίσατε και πάλι στο Σχολείο μας. Είναι μεγάλη η χαρά μας να συναντιόμαστε και πάλι, είναι ακόμη πιο δυνατή η συγκίνηση να υποδεχόμαστε στην οικογένεια του Αρσακείου τα νέα παιδιά της πρώτης τάξης του Γυμνασίου.Καινούργια χρονιά, καινό, δηλαδή, νέο και πρωτόφαντο έργο μάς προσκαλεί η ζωή να αναλάβουμε: να καινουργήσουμε, συμβάλλοντας καθένας με το υφάδι του στο μελλούμενο υφαντό της χρονιάς που σήμερα ξεκινά. Αυτή η πρόσκληση, που είναι κοινή για όλους μας –μα και τόσο διαφορετική για την καθεμιά και τον καθένα από μας– απαιτεί να καταθέσουμε ό,τι καλύτερο έχουμε για χάρη αυτού του νέου έργου.
«Δόσε –κηρύττω– στὸ ἔργον σου ὅλην τὴν δύναμί σου,
ὅλην τὴν μέριμνα, καὶ πάλι τὸ ἔργον σου θυμήσου
μὲς στὴν δοκιμασίαν, ἤ ὅταν ἡ ὥρα σου πιὰ γέρνει»,
ὅλην τὴν μέριμνα, καὶ πάλι τὸ ἔργον σου θυμήσου
μὲς στὴν δοκιμασίαν, ἤ ὅταν ἡ ὥρα σου πιὰ γέρνει»,
συμβουλεύει με έκφραση θαυμαστή ο αλεξανδρινός ποιητής.
Δυο λόγια αποχαιρετισμού
«Ἀφοῦ μόνον ὁ ἔρωτας...»
Αγαπημένα μας παιδιά, η σημερινή στιγμή –όσο κι αν συμφωνήσαμε όλοι πως πρέπει να είναι πιο “ήσυχη” σε σχέση με προηγούμενες τελετές αποφοίτησης– δεν παύει να είναι πυκνή σε φόρτιση αισθημάτων και νοημάτων. Το να κλείνει αυτός ο κύκλος των γυμνασιακών χρόνων, ένας κύκλος που σηματοδοτεί την ολοκλήρωση ενός –αν μη τι άλλο– εντυπωσιακού μετασχηματισμού των παιδιών(που ήρθαν πρωτάκια στο Γυμνάσιο, με τα μάτια γεμάτα απορία και το χτυποκάρδι να πάει σύννεφο) σε κοπέλες και παλικάρια (που ξέρουν πια τι θέλουν και πώς να το διεκδικούν) δεν είναι και μικρό πράγμα. Δείτε τους και καμαρώστε τους! Τους αξίζει ένα μεγάλο «μπράβο» γι’ αυτό που έχουν καταφέρει!
Η σημερινή στιγμή είναι ιδιαίτερη και πυκνή και για τους γονείς αυτών των παιδιών, πατέρες και μητέρες, που μεγάλωσαν κι αυτοί μαζί με τα παιδιά τους. Το να μεγαλώνεις ένα παιδί και να συμπορεύεσαι μαζί του σε αυτή την περίοδο της ζωής του, στην πορεία του προς την ενηλικίωση, δεν είναι ούτε εύκολο ούτε ανώδυνο. Ο Έριχ Φρομ, ένας από τους σημαντικότερους ψυχολόγους του 20ού αιώνα, μιλώντας γι’ αυτή την περίοδο, την κατονομάζει ως την «τρίτη αναγκαία έξοδο» του παιδιού από τη μητρική αγκαλιά στην πορεία του προς την αυτονομία. Προηγήθηκαν η πρώτη έξοδος (ο τοκετός και η έξοδος του βρέφους από τη μήτρα με το κόψιμο του ομφάλιου λώρου) και η δεύτερη (ο απογαλακτισμός με τον αποχωρισμό του από το μητρικό στήθος).
Διαβάστε το πλήρες κείμενο
Homo viator: η αξία του ταξιδιού και η χαρά της έκπληξης
«Όταν είσαι παιδί μαθαίνεις ότι υπάρχουν τρεις διαστάσεις: το ύψος, το μήκος και το πλάτος, όπως σε ένα κουτί με παπούτσια. Αργότερα, καθώς μεγαλώνεις, μαθαίνεις ότι υπάρχει μια τέταρτη διάσταση: ο χρόνος. Κάποιοι λένε ότι οι διαστάσεις μπορεί να είναι πέντε, έξι, επτά ...» μονολογεί ο πρωταγωνιστής, ένας οδηγός λεωφορείου «που αγαπάει τα ποιήματα της Έμιλι Ντίκινσον», της πρόσφατης ταινίας του Τζιμ Τζάρμους «Paterson». Πάνω στο πέρασμα σε μια καινούργια χρονιά, το 2017, οι νεαροί συντάκτες του Νεογραφήματος, «καθώς μεγαλώνουν», αφήνουν για λίγο στην άκρη τις βεβαιότητες των τριών διαστάσεων κι έρχονται να ανοιχθούν στη γοητεία της τέταρτης διάστασης του χρόνου και να αναμετρηθούν με τις προ[σ]κλήσεις του.
«Είναι περίεργο», γράφει ο ποιητής Τάσος Λειβαδίτης, «αλλά οι άνθρωποι έχουν την ακλόνητη βεβαιότητα πως ο ήλιος θα βγει και τ’ άλλο πρωί· είναι τόσο ωραίο, που το συμμεριζόμαστε όλοι μας»[1]. Κι όμως, κάθε πέρασμα σε έναν καινούργιο χρόνο ή κάθε μετάβαση σε έναν άλλο τόπο, ξυπνά μέσα μας αυτή την αίσθηση: ότι «ο άνθρωπος δεν είναι μια ύπαρξη στατική, αλλά δυναμική· είναι ένας προσκυνητής και ένας ταξιδιώτης –homoviator»[2].
Ένα τεύχος γεμάτο… σχολείο
Με το όγδοο τεύχος του το Νεογράφημα μπαίνει στον τρίτο χρόνο ζωής του. Η εφημερίδα μας γεννήθηκε, μεγάλωσε, άνθισε και συνεχίζει να καρποφορεί βαθιά ριζωμένη στο εύφορο έδαφος του Σχολείου μας. Αυτό είναι, το Αρσάκειο Γυμνάσιο Θεσσαλονίκης της Φιλεκπαιδευτικής Εταιρείας, που τρέφει καθημερινά τους νεαρούς συντάκτες του Νεογραφήματος, ανοίγοντάς τους νέους ορίζοντες γνώσης και θέασης του κόσμου, νέα δροσιστικά παράθυρα για να αναπνεύσουν τα όνειρά τους, καινούργια μονοπάτια χαραγμένα με τον δικό τους δραστήριο βηματισμό. Καθώς το Νεογράφημα μεγαλώνει μαζί με το Σχολείο μας, αποτυπώνει στις σελίδες του μέρος του πλούτου που κοινωνείται ανάμεσα σε ανθρώπους προσηλωμένους στην καλλιέργεια της γνώσης, της σκέψης και του αισθήματος, αλλά και της μετάπλασης όλων αυτών σε περιεχόμενο και ποιότητα σχέσης –με τον χώρο, τον χρόνο, τον διπλανό. Μέσα από κάθε σχολικό μάθημα, χωρίς εξαίρεση, αποκτά σώμα και μορφή μια στάση ζωής που αντιμάχεται το κίβδηλο, το επιπόλαιο, το επιφανειακό. Μέσα από αυτήν την καθημερινή άσκηση στη «διάκριση των γεγονότων» (θεωρητικών και πρακτικών, ποσοτικών και ποιοτικών, κοινωνικών και προσωπικών), θεμελιώνεται σε στέρεες βάσεις αυτό που κάθε παιδί και κάθε έφηβος δικαιωματικά αξίζει: να ονειρεύεται έναν κόσμο πιο δίκαιο, πιο αληθινό, πιο ανθρώπινο.
Για τη σημαία και τα χέρια
οι γιορτινές μέρες, όπως η σημερινή αλλά και αυτές που ακολουθούν, είναι μέρες πυκνές. Σήμερα γιορτάζουμε εδώ στο Σχολείο μας, αύριο η πόλη μας θα γιορτάσει στις εκκλησίες της τον πολιούχο της άγιο Δημήτριο και συνάμα την απελευθέρωσή της από την οθωμανική κατοχή, μεθαύριο θα γιορτάσουμε την επέτειο του «Όχι», που βροντοφώναξε σύσσωμος ο ελληνικός λαός ενάντια στις σκοτεινές δυνάμεις του φασισμού, και θα τιμήσουμε την εποποιία του ’40. Όλα αυτά τα δραματικά γεγονότα είναι που συνυφάνθηκαν, δίνοντας σχήμα και μορφή σε αυτή τη σημαία, που μόλις παραδόθηκε από τους σημαιοφόρους της περασμένης χρονιάς στους φετινούς. Δύο μόνο λόγια για αυτή τη στιγμή· δυο λόγια για τη σημαία και τα χέρια.Η «κρίση» της εφηβικής ηλικίας
Σμιλεύοντας τον χρόνο
Τη φετινή χρονιά τα Αρσάκεια-Τοσίτσεια Σχολεία της Φιλεκπαιδευτικής Εταιρείας κλείνουν 180 χρόνια ζωής από την ίδρυσή τους το έτος 1836. Σε καιρούς δύσκολους έρχονται να χαρούν και να γιορτάσουν. Τι άραγε; Καθώς η πυκνωμένη μνήμη συναντά την παρουσία και το όραμα που αδιάκοπα συνυφαίνεται στα Σχολεία μας, έρχονται να γιορτάσουν την αναμέτρησή τους με τον χρόνο.Μάλλον δεν υπάρχει πιο αινιγματικός σύντροφος, πιο διφορούμενος εχθρός αλλά και πιο αδέκαστος κριτής στη ζωή του ανθρώπου από τον χρόνο. Οι άνθρωποι, για να συμφιλιωθούν κάπως μαζί του και να τον τιθασεύσουν, επινόησαν την καταμέτρησή του σε λεπτά, ώρες, μήνες, χρόνια κι αιώνες. Όμως αυτός, ο «πανδαμάτωρ χρόνος» που όλα τα αφανίζει, δεν σκιάζεται ούτε κλονίζεται από τις μετρήσεις... Στέκει πάντα εκεί κυρίαρχος, να διαφεντεύει τη ζωή του ανθρώπου και να την ορίζει αδυσώπητα. Λένε πως ο σοφός βασιλιάς Σολομώντας[2], για να μη λησμονεί την παντοκρατορία του χρόνου και το εφήμερο του ανθρώπου, είχε δώσει εντολή στους χρυσοχόους του να σκαλίσουν πάνω στα δαχτυλίδια που φορούσε το επίγραμμα «όλα θα περάσουν».
Ημερίδα Φ.Ε. και Κέντρου Ελληνικών Σπουδών τού Harvard
Έναρξη των εργασιών τής Ημερίδας από τον Πρόεδρο τού Δ.Σ. τής Φιλεκπαιδευτικής Εταιρείας, Καθηγητή Γεώργιο Μπαμπινιώτη.
Πρώτο μέρος: Διαχρονικές και Συγχρονικές Απόψεις για τον Ήρωα στο Harvard και σε άλλα πανεπιστήμια.
Ο Καθηγητής Gregory Nagy (Πανεπιστήμιο Harvard) και ομάδα ερευνητών του CHS μοιράζονται τα αποτελέσματα της δουλειάς τους πάνω στους αρχαίους Έλληνες ήρωες στο Harvard και σε άλλα πανεπιστήμια. Επί τέσσερεις και πλέον δεκαετίες, ο Καθηγητής Nagy βοηθά νέους αναγνώστες να εξοικειώνονται με έννοιες για τον αρχαίο Έλληνα ήρωα, χρησιμοποιώντας αρχαίες και σύγχρονες πηγές. Μαζί με την εκπαιδευτική ομάδα του CHS, ο Καθηγητής Nagy έχει εισαγάγει πάνω από 10.000 προπτυχιακούς φοιτητές του Harvard και δεκάδες χιλιάδες συμμετεχόντων στο HeroesX στην «τέχνη της αργής ανάγνωσης» των λεκτικών και εικαστικών αριστουργημάτων της Αρχαίας Ελλάδας. Σε αυτή τη συνεδρία, η ομάδα του CHS θα παρουσιάσει μεγάλο αριθμό θεμάτων, όπως είναι τα κύρια χαρακτηριστικά του αρχαίου Έλληνα ήρωα, η χρήση ψηφιακών εργαλείων και πλατφορμών για την υποστήριξη τής μάθησης και τής έρευνας, καθώς και οι τελευταίες προσπάθειες τής ομάδας για την ανάπτυξη συζήτησης στην ευρύτερη κοινότητα.
Ευχές
Ξεκινώντας
Στο Γεροντικό, μια συλλογή με ιστορίες μοναχών που έζησαν πριν από αιώνες στην έρημο της Αιγύπτου, διασώζεται μια παράξενη ιστορία. «Κάποτε, πριν από πολύ καιρό, ένας άγιος γέροντας που τον έλεγαν Παμβώ, φύτεψε ένα ξερό κούτσουρο πάνω σ’ ένα βουνό. Κι ανάθεσε στον νεαρό μαθητή του, τον μοναχό Ιωάννη, να το ποτίζει κάθε μέρα ώσπου να ζωντανέψει ξανά. Κάθε μέρα, λοιπόν, ο νεαρός Ιωάννης γέμιζε έναν κουβά νερό κι ανέβαινε στο βουνό. Για να φτάσει στην κορυφή, περπατούσε όλη μέρα. Ξεκινούσε από το μοναστήρι με την ανατολή του ήλιου και γύριζε με τη δύση. Κάθε πρωί ανέβαινε με τον κουβά του στο βουνό, για να ποτίσει ένα ξερό κλαδί, και κάθε βράδυ γυρνούσε στο μοναστήρι, όταν είχε πια σκοτεινιάσει. Και το έκανε αυτό κάθε μέρα για τρία ολόκληρα χρόνια. Και ένα ωραίο πρωί ανεβαίνει στο βουνό και... τι να δει; Το ξερόκλαδο είχε γεμίσει με μπουμπούκια και ανθούς!»Ό,τι και να πει κανείς, αυτή η ιστορία –με τη μέθοδο που προτείνει– κρύβει κάποιο μεγαλείο! Και δεν θα ήταν εντελώς παράταιρο να ισχυριστεί κανείς, ότι σήμερα ξεκινά και για μας μια περίοδος στη ζωή μας ανάλογη με αυτή του νεαρού Ιωάννη. Σε μια εποχή άνυδρη και ξερή, εμείς θα ξεκινήσουμε κάθε πρωί να ανεβαίνουμε ο καθένας το δικό του βουνό, κρατώντας στο χέρι τον δικό του κουβά, με πίστη και ελπίδα πως μπορούμε να αλλάξουμε τον κόσμο. Κάποιοι θα πουν πως είναι μάταιος ο αγώνας μας κι ανώφελος.. Κι όμως! Αυτή η καθημερινή μας πράξη –με συνέπεια εκτελεσμένη, από το πρωινό χτύπημα του κουδουνιού μέχρι το απαλό κλείσιμο του τελευταίου βιβλίου μας το βράδυ– κρύβει μια δύναμη που μπορεί να γκρεμίσει τείχη θεόρατα, αν πρέπει, ή, αν θέλει, να βάλει σε κίνηση τους πλανήτες. Κι αυτή η δύναμη δεν είναι άλλη από τον ρυθμό.
Σχολικές δραστηριότητες 2014-15
Το σχολείο, όταν είναι ζωντανό, μοιάζει με κυψέλη. Για τον ανυποψίαστο, μπορεί να φαντάζει ακατανόητη η σπουδή, η προσήλωση και η επιμονή, με την οποία αυτό το πολύβουο μελίσσι αφοσιώνεται στο έργο του, κάθε μέρα που περνά. Για πολλούς φαντάζει μάταιος κόπος, σε έναν κόσμο που δείχνει να έχει απολέσει τα κριτήρια και τις αξίες του. Για όλους εμάς, όμως, αυτή η σπουδή είναι και χρέος και ευθύνηκαι χαρά. Χρέος ενός σχολείου δεν είναι, απλώς και μόνο, να διδάσκει μαθήματα. Το χρέος μας ως δασκάλων, στο Αρσάκειο Γυμνάσιο Θεσσαλονίκης, είναι «να διδάσκουμε μαθητές». Στο τεύχος με τις «Σχολικές Δραστηριότητες» αποτυπώνονται οι διευρυμένες κι εναλλακτικές μορφές εκπαίδευσης αλλά και ο καρπός τους κατά τη φετινή χρονιά. Αυτό που ίσως μόνο ένα εξασκημένο μάτι μπορεί να διακρίνει, κι αξίζει να τονιστεί, είναι πως αυτός ο καρπός είναι αποτέλεσμα συλλογικής εργασίας –μαθητών και καθηγητών. Μοιάζει με την καρποφορία της κυψέλης, που συνέλεξε με διάκριση, υπομονή και σοφία από πολλούς και διαφορετικούς ανθούς το νέκταρ τους κι έφτιαξε το δικό της μέλι. Έτσι πρέπει να διαβαστούν οι σχολικές δραστηριότητες: ως μια δημιουργική μεταγραφή του Προγράμματος Σπουδών· να κατανοηθούν ως ευκαιρίες που δόθηκαν για βιωματική ανάπλαση της γνώσης και προέκτασή της σε αχαρτογράφητα τοπία, όπου το κυρίαρχο αίσθημα ήταν η έκπληξη.
