Αρσάκεια Ιωαννίνων
Τη φετινή χρονιά συμπληρώνονται εβδομήντα χρόνια από την υπογραφή της Οικουμενικής Διακήρυξης των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου στη Γενική Συνέλευση του Ο.Η.Ε. (1948).

Η επετειακή αναφορά στην Οικουμενική Διακήρυξη, όμως, δεν πρέπει να μας κάνει να ξεχνούμε ότι, παρά την αναμφισβήτητη πρόοδο που έχει σημειωθεί, ο σεβασμός των ανθρωπίνων δικαιωμάτων παραμένει ζητούμενο και όχι οριστική κατάκτηση. Τα τελευταία χρόνια παρατηρήθηκαν μαζικές παραβιάσεις μερικών από τα θεμελιωδέστερα ανθρώπινα δικαιώματα  σε πολλά μέρη του πλανήτη μας, ακόμη και στη γειτονιά μας. Τα ανθρώπινα δικαιώματα (μια από τις μεγαλύτερες συλλήψεις του Διαφωτισμού, που οι ρίζες του ανιχνεύονται στην Αρχαία Ελλάδα του 5ου αι. π.Χ.) είναι μια δυναμική κατάσταση, όπως και κάθε τι που αφορά στην ανθρώπινη κοινωνία: στο βαθμό που τα γνωρίζουμε και τα καλλιεργούμε, εμπεδώνονται, λειτουργούν και διευρύνονται. Όσο μένουν άγνωστα ή αδρανή, πέφτουν σε αχρησία με δραματικά αποτελέσματα για την ανθρωπότητα.

Ο δρόμος για τη γνώση, την άσκηση, την υιοθέτηση και την υπεράσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων περνά μέσα από την εκπαίδευση. Εξάλλου, το δικαίωμα στην εκπαίδευση αποτελεί ένα από τα θεμελιακά δικαιώματα όλων των ανθρώπων και πρώτιστα των παιδιών. Ιδιαίτερα για τα Αρσάκεια Σχολεία της Φιλεκπαιδευτικής Εταιρείας, η εκπαίδευση των μαθητριών και μαθητών τους στα ανθρώπινα δικαιώματα -εκτός από καθημερινός στόχος και συλλογικό αγώνισμα- αποτελεί ιδρυτικό συστατικό της ίδιας της ύπαρξης και της ταυτότητάς τους: ας μην ξεχνάμε πως πρωτοστάτησαν στην εκπαίδευση των κοριτσιών, σε εποχές που η ισότητα των γυναικών κάθε άλλο παρά δεδομένη κι αυτονόητη θεωρούνταν στην ελληνική κοινωνία. Γι’ αυτό και το φετινό, 6ο στη σειρά, Παναρσακειακό Μαθητικό Συνέδριο με τον τίτλο «Σ’ έναν κόσμο που αλλάζει: το δικαίωμα στην εκπαίδευση και η εκπαίδευση στα ανθρώπινα δικαιώματα» (19-20 Απριλίου 2018), συνεχίζει με συνέπεια να θέτει στο επίκεντρο την «ελευθερία», επιζητώντας να δώσει παιδευτικό περιεχόμενο σε αυτά που ο ποιητής Ανδρέας Κάλβος όρισε ως προϋποθέσεις αλλά και ορατές εκφράσεις της: στην «αρετή» της ανθρωπιάς αλλά και στην «τόλμη» να την υπερασπίζεσαι όταν καταπατάται από λογής εξουσίες.

Το «Νεογράφημα» δεν μπορούσε να μη συμπεριλάβει μια πρόγευση έστω από τη μεγάλη αυτή γιορτή των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Το 13ο τεύχος του περιέχει πολλά κείμενα που, άμεσα ή έμμεσα, αναφέρονται στα ανθρώπινα δικαιώματα και στον προβληματισμό που γεννιέται γι’ αυτά μέσα στην πολύβουη σχολική πραγματικότητα. Κείμενα που βγήκαν μέσα από την ώσμωση, την έρευνα και την προετοιμασία για το συνέδριο, μέσα από δράσεις και πρωτοβουλίες που εκκινούν από την τάξη και επεκτείνονται στον κοινωνικό χώρο και χρόνο των ποικίλων ενδιαφερόντων μας. Σε αυτό το πλαίσιο, και όχι άσχετα με τα προηγούμενα, πρέπει να διαβαστεί και το κείμενο για την εκδήλωση «Πάντ’ ανοιχτά, πάντ’ άγρυπνα τα μάτια της ψυχής μου», που ετοίμασαν και παρουσίασαν οι μαθητές μας για τον ποιητή Διονύσιο Σολωμό.

Στο επόμενο, 14ο τεύχος, θα υπάρξει εκτενέστερο και πιο ουσιαστικό αφιέρωμα, με κείμενα από τις εισηγήσεις, αποσπάσματα από τις παρουσιάσεις και εντυπώσεις των μαθητριών και μαθητών που συμμετείχαν σε αυτό. Με τις ευχές όλων μας για «καλή Ανάσταση!».